2022 оны 9-р сарын 9-нд Тогтвортой Ноос Ноолуурын Эвсэл-ээс Улаанбаатар хотноо Байгалын ширхэгт Олон улсын хурлыг зохион байгууллаа. Энэхүү арга хэмжээнд 17 аймаг, 58 малчдын байгууллага, хоршоо мөн боловсруулагч, түншлэгч, эрдэм шинжилгээний байгууллага, төрийн болон төрийн бус байгууллагуудын төлөөлөл болсон 120 гаруй зочдыг угтан авлаа. Нэмэлтээр 11 мянган орчим үзэгч SFA-ийн фэйсбүүк дэх хурлын шууд дамжуулалтаар оролцов.
Дараах чухал сэдвүүдийн хүрээнд илтгэл тавьж, өдрийн турш хэлэлцүүлэг өрнүүлэв.
1. Малчдын нийгмийн асуудлыг анхаарлын төвд оруулах шаардлага
2. Байгалийн ширхэгт – Хөдөөгийн эдийн засгийн хөдөлгүүр хүч болох нь
3. Мал маллагаа ба арчилгааны бодит байдал – Малчид, хоршоодод тулгардаг сорилт
4. Гарал үүсэл ба мөшгөлт нь салбарыг хэрхэн өөрчилж байна вэ?
5. Малчид, хоршоодыг ногоон санхүүжилтээр хэрхэн дэмжих вэ?
Малчдын хоршоод тогтвортой байдлын зэрэгцээ ноолуурын чанарыг хадгалахын чухлыг хөндөж, мал эмнэлгийн тусламж үйлчилгээ, эм тарианы үнэ хямд байх талаар ярилцлаа. Малын арчилгаа маллагаатай холбоотой гол санаануудын нэг бол сайн нөхцөлийг (эрүүл мэндийн тусламж үйлчилгээ, усны чанар) олон улсын жишигт нийцүүлвэл хог хаягдал багасаж, малчдын амьдралын хэв маяг сайжирна гэсэн санаа байв. Усны чанарыг гол асуудал гэж онцлон тэмдэглэсэн бөгөөд малчин өрхүүдийн дийлэнх хувь нь худаг ашигладаг нь эрүүл ахуйн асуудалд хүргэж болзошгүй юм. Мөн зохиомол хээлтүүлэг нь малчдын амьдралын хэв маягийг тогтвортой байлгах боломжийн талаар ярилцсан сэдэв байв.
Нийгмийн хамгаалал, эрүүл мэндийн даатгалтай холбоотой бусад гол санаануудыг хэлэлцэв. Малчид жилд хоёроос доошгүй удаа эрүүл мэндийн үзлэгт хамрагдахыг уриалж байсан; Мөн малчдыг “Малчдын эрүүл мэндийн даатгал”-д хамруулах, ялангуяа ажлын байр нь эрсдэлтэй байдаг тул санхүүгээ хамгаалах, нийгмийн хамгааллыг хадгалахыг уриалав. Үүнтэй уялдуулан малчдын бүлгүүдэд хөдөлмөрийн аюулгүй байдлын стандартыг олон улсын жишигт нийцүүлэн нэвтрүүлэх, хэрэгжүүлэх, хяналт тавих шаардлагатай байгааг тогтоосон.
Цаашилбал, малчдыг сансрын зураг, GPS, таних үйлчилгээ зэрэг хэрэгслийг илүү сайн ойлгож, ашиглахад боловсрол, сургалтаар дамжуулан хамгаалах нь нэн тэргүүний асуудал гэдгийг онцолсон. Тандалтын үйл ажиллагааг хөнгөвчлөх, малаа хаана бэлчиж байгааг хянах зорилгоор эдгээр технологийг ашиглаж болно.
Чуулганы үеэр Монгол Улсын томоохон арилжааны банкуудын нэг болох ХААН Банк нь ТННЭ болон ХААН Банкны хамтын ажиллагааны талаар, баталгаажсан малчин өрх, хоршоодод хөнгөлөлттэй зээл олгож байгаа талаар дэлгэрэнгүй мэдээлэл хийлээ.
Монголын засгийн газар ноолуурын салбараа хамгаалахыг урьтал болгон өргөжүүлж, малчдын нийгмийн хамгааллын асуудлыг илүү чухалчилж авч үзэх ёстой. Нэмж дурдахад аж үйлдвэрийн салбарт тогтвортой өөрчлөлтийг бий болгох илүү сайн хөшүүргийг бий болгох нь Монголын мал аж ахуй, үндэсний эдийн засагт ч тустай.
